Monthly Archives: September 2020

Τα “φαντάσματα” του Έβερεστ

Τα μυστήρια και οι θρύλοι είναι για να ζουν στις καρδιές των ανθρώπων, και η ιστορία του Τζόρτζ Μάλορι έχει και τα δυο συστατικά, του θρύλου και του μυστηρίου. Το αν κατάφερε να ανέβει πρώτος στο Έβερεστ μαζί με τον Aντριου Ιρβάιν είναι ένα μυστήριο, το που βρίσκεται ο ίδιος…

Γεννημένος το 1886 στο Τσέσερ της Αγγλίας, ο Μάλορι ήταν ένας θρύλος πριν ακόμα ανέβει στο βουνό. Αρχηγός των δυο πρώτων αποτυχημένων αποστολών της Αγγλίας για την κατάκτηση του "τρίτου πόλου", όπως χαρακτήριζαν το Έβερεστ, το 1921 και 1922, θεωρείτο ο κορυφαίος ορειβάτης της εποχής του. Αθλητικός τύπος, με δικό του αναρριχητικό στυλ και απίστευτες αντοχές.

Στην τρίτη (και τελευταία, όπως αποδείχτηκε) προσπάθειά του, ο Μάλορι ήταν αποφασισμένος, καθώς η ηλικία του δεν θα του έδινε άλλη ευκαιρία να γίνει ο πρώτος που θα πατούσε στην ψηλότερη κορυφή του κόσμου. "Ανηφορίζουμε πάλι για το θρίαμβο ή την τελική ήττα" έγραψε σε έναν φίλο του λίγο πριν την τελική ανάβαση προς την κορυφή.
Το πρωινό της 8ης Ιουνίου, ο Μάλορι ξεκινούσε μαζί με τον πιστό του φίλο στην αποστολή αυτή, Aντριου Ιρβάιν, από την Κατασκήνωση 6, μόλις 600 μέτρα από την κορυφή. Ο Ιρβάιν, ένας 22χρονος άπειρος, σχετικά, ορειβάτης που μπήκε στην ομάδα την τελευταία στιγμή και ειδικευόταν κυρίως στις επισκευές των "αρχέγονων" φιαλών οξυγόνου που είχε η ομάδα, αναδείχτηκε σε "μαθητή" και συνοδηγό του Μάλορι καθ’ όλη τη διάρκεια της Βρετανικής αποστολής.

Ο Νόελ Οντέλ, μέλος της ομάδας υποστήριξης, εξερευνούσε την περιοχή χαμηλότερα, κάνοντας επιστημονικές παρατηρήσεις για τις οποίες και είχε πάει στο Έβερεστ μαζί με την αποστολή, όταν στις 12.50 παρατήρησε δυο "μαύρες κηλίδες" να σκαρφαλώνουν σε ένα "βραχώδες σκαλί" με γοργό ρυθμό. Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που κάποιος είδε τους δυο ορειβάτες. Μια ξαφνική χιονοθύελλα που ξέσπασε αμέσως μετά, έσβησε κάθε ίχνος τους, δημιουργώντας το μεγαλύτερο ορειβατικό μυστήριο της ιστορίας. Τα κατάφεραν να φτάσουν στην κορυφή, τριάντα περίπου χρόνια πριν ο Σερ Έντμουντ Χίλαρι μαζί με τον Τεντζίνγκ Νοργκάι πατήσουν για πρώτη φορά, επίσημα, την κορυφή του κόσμου, το 1953;

Ο μύθος του Μάλορι επηρέαζε κάθε ορειβάτη που δοκίμαζε τον εαυτό του, ανεβαίνοντας το Έβερεστ. Η προσπάθειά του, μαζί με τον Ιρβάιν, σε μια εποχή με πρωτόγονα ορειβατικά μέσα, ρούχα και φιάλες οξυγόνου αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην ιστορία των εξερευνήσεων του ανθρώπου. Οι χίλιοι περίπου άνθρωποι, που έχουν πατήσει μέχρι σήμερα την κορυφή, χρωστάνε πολλά στον άνθρωπο που πρώτος έδειξε τον δρόμο για να φτάσεις κοντά στον ουρανό, για να γνωρίσεις και να αγγίξεις τα όρια σου, για να νιώσεις την δύναμη και την μαγεία της φύσης.

Τα "φαντάσματα του Έβερεστ", όπως χαρακτηρίστηκαν οι δυο ορειβάτες, αποτέλεσαν το κεντρικό σημείο έρευνας πολλών γενεών, σχετικά με το αν κατάφεραν να φτάσουν στην κορυφή. Στο πλαίσιο των ερευνών αυτών, τον Μάιο του 1999 η Ερευνητική Αποστολή που είχε συσταθεί για την αναζήτηση των Μάλορι και Ιρβάιν, ανακάλυψε σε άριστη κατάσταση, στην Βόρεια Πλευρά του Έβερεστ και μερικές εκατοντάδες μέτρα από την κορυφή, την σορό ενός άνδρα (φωτογραφία). Στο γιακά του πουκαμίσου υπήρχε ραμμένη μια ετικέτα με το όνομα: Τζ. Μάλορι. Τα στοιχεία που βρέθηκαν πάνω του (σημειώσεις, ρούχα, ρολόι, μαντήλια, γράμματα, σκοινί, σουγιάς κτλ.) δεν επέτρεψαν στους ερευνητές να διαπιστώσουν αν οι Μάλορι και Ιρβάιν είχαν πατήσει την κορυφή. Η κάμερα που είχαν μαζί τους οι δυο ορειβάτες και θα έδειχνε αν πράγματι έφτασαν στην κορυφή δεν βρέθηκε. Το νεκρό σώμα του Ιρβάιν, το οποίο περιμένει κάπου εκεί γύρω να το ανακαλύψει κάποιος, πιθανόν να κρύβει τη λύση του μεγαλύτερου μυστικού της ορειβατικής ιστορίας…

Σύμφωνα με τις εικασίες και με βάση τη στάση του σώματός του, φαίνεται ότι ο Μάλορι γλίστρησε από μεγαλύτερο ύψος, παρασύροντας πιθανώς μαζί του και τον Ιρβάιν. Το σημείο που βρέθηκε, έδειχνε πως οι δυο τους επέστρεφαν στην τελευταία κατασκήνωση. Αυτό που δεν μπόρεσε να απαντηθεί όμως είναι αν επέστρεφαν "νικητές" από την κορυφή ή είχαν αποφασίσει να τα παρατήσουν λόγω της θύελλας. Οι έρευνες επικεντρώθηκαν στις φιάλες οξυγόνου (και αν έφταναν τα αποθέματα τους) και στην τελευταία μαρτυρία του Οντέλ, ο οποίος στην επιστροφή του στην Αγγλία, "θολωμένος" από την πίεση όλης της χώρας για την αλήθεια, άλλαξε την μαρτυρία του για το που ακριβώς είχε δει τους ορειβάτες. Όλες οι εκδοχές εξετάστηκαν, αμέτρητες εικασίες έγιναν, αλλά σίγουρα συμπεράσματα δεν μπόρεσαν να βγουν. Οι υποστηρικτές του Μάλορι στηρίζονται στην υπόσχεση που είχε δώσει στην γυναίκα του, πως αν έφτανε στην κορυφή θα άφηνε εκεί την φωτογραφία της. Στο άψυχο σώμα του, η φωτογραφία αυτή δεν βρέθηκε…

Από τότε και μετά, το όνομα του Μάλορι είναι άρρηκτα συνδεμένο με το Έβερεστ. Ο ίδιος είχε εκπλήξει τους πάντες, όταν, σε επίμονη ερώτηση δημοσιογράφου σε διαλέξεις στην Αμερική, πριν την αποστολή, "γιατί πηγαίνει στο Έβερεστ", είχε απαντήσει: "Επειδή υπάρχει"! Σε μια ίδια ερώτηση, κάποια άλλη φορά, ήταν πιο αναλυτικός: "Για τις πέτρες από την κορυφή, για τους γεωλόγους. Για την γνώση των ορίων της αντοχής μας, για τους γιατρούς. Αλλά πάνω απ’ όλα, για το πνεύμα της περιπέτειας που κρατάει ζωντανή την ψυχή του ανθρώπου"! Ο μύθος του Μάλορι και του συντρόφου του, Ιρβάιν, θα στοιχειώνει το Έβερεστ για πάντα. Γιατί, οι μύθοι και οι θρύλοι ζουν για πάντα στις καρδιές των ανθρώπων…